جراحی باریاتریک

جراحی باریاتریک نام دیگر جراحی چاقی است که مجموعه ای از اعمال جراحی است که در بیماران چاق انجام می شود تا بتوانند به وزن ایده آل خود برسند.

این جراحی با ایجاد تغییراتی در سیستم گوارش به کاهش وزن کمک می کند.

جراحی باریاتریک چیست

اصطلاح جراحی باریاتریک می تواند برای توصیف انواع روش های جراحی لاغری مانند بای پس معده ، اسلیو معده ، مینی بای پس معده و سایر جراحی های چاقی استفاده شود.

جراحی کاهش وزن که جراحی چاقی یا متابولیک نیز نامیده می شود، به عنوان درمانی برای افرادی که بسیار چاق هستند استفاده می شود.

علت انجام عمل باریاتریک

چرا افراد عمل باریاتریک انجام می دهند؟

افراد چاق که همه روش های لاغری را امتحان کرده اند و به نتیجه نرسیده اند، عمل باریاتریک را انجام می دهند تا وزن کم کنند و سلامتی خود را بهبود بخشند.

مزایای جراحی باریاتریک

اعمال متابولیک و چاقی در طول چندین دهه اصلاح شده و یکی از بهترین درمان های مطالعه شده در پزشکی مدرن است.

اکثر روش های جراحی چاقی با ایجاد برش های کوچک و با استفاده از تکنیک های جراحی کم تهاجمی ( جراحی لاپاراسکوپی و رباتیک ) انجام می شوند.

این پیشرفت ‌ها به بیماران اجازه می‌ دهد تا نتیجه کلی بهتر، درد کمتر، عوارض کمتر، و بهبودی سریع‌ تری داشته باشند.

جراحی های باریاتریک ایمن هستند و میزان عوارض آن ها کمتر از عمل هایی مانند برداشتن کیسه صفرا، هیسترکتومی و تعویض مفصل ران است.

چرا جراحی های باریاتریک

اصطلاحات جراحی چاقی یا جراحی متابولیک به منظور انعکاس تأثیر این عمل های چاقی بر وزن بیماران و سلامت متابولیسم آنها به کار می رود.

جراحی های کاهش وزن علاوه بر درمان چاقی و کاهش وزن چشمگیر، در درمان بسیاری از مشکلات مرتبط با چاقی موثر است، از جمله:

دیابت نوع 2
بیماری قلبی و سکته مغزی
فشار خون بالا
بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) یا استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH)
آپنه خواب
این جراحی های چاقی همچنین توانایی جلوگیری از مشکلات سلامتی که ممکن است در آینده پیش آید را دارند.

این مزایا به بیماران مبتلا به چاقی کمک می کند تحت درمان قرار گیرند تا از کیفیت زندگی بهتر و طول عمر بیشتری برخوردار شوند.

جراحی باریاتریک چه موقع انجام می شود

جراحی چاقی یا باریاتریک یک عمل جراحی مهم است و در بیشتر موارد پس از تلاش فرد برای کاهش وزن از طریق یک رژیم غذایی سالم و ورزش، و عدم دریافت نتیجه دلخواه، انجام می شود.

به طور کلی جراحی چاقی زمانی انجام می شود که رژیم غذایی و ورزش موثر نباشد.

هدف از جراحی باریاتریک

هدف از انواع جراحی باریاتریک اصلاح اندازه معده و روده برای درمان چاقی و بیماری های مرتبط با آن است.

این عمل ها معده را کوچکتر می کند و همچنین ممکن است بخشی از روده را دور بزند.

این امر منجر به مصرف غذای کمتر و تغییر در نحوه جذب غذا و در نتیجه، کاهش گرسنگی و افزایش سیری می شود. این روش ها ی جراحی توانایی بدن برای رسیدن به وزن مناسب را افزایش می دهند.

تکنیک های جراحی باریاتریک

برخی از روش های جراحی چاقی میزان غذا خوردن شما را محدود می کنند که این روش ها، روش های محدود کننده نام دارند.
برخی دیگر با کاهش توانایی بدن در جذب مواد مغذی عمل می کنند که این روش ها، روش های سوء جذبی نام دارند.
برخی از روش ها ترکیبی از دو روش محدود کننده و سوء جذبی هستند.

جراحی باریاتریک برای چه کسانی مناسب است

به طور کلی، جراحی چاقی می تواند یک گزینه مناسب برای شما باشد اگر:

شما دچار چاقی شدید هستید یا شاخص توده بدنی شما 40 یا بیشتر است (40< BMI).
شما دچار چاقی هستید و BMI بین 35 تا 39.9 است و شما یک مشکل سلامتی جدی مرتبط با وزن مانند دیابت، فشار خون بالا یا آپنه خواب دارید.
اگر BMI شما بین 30 تا 34 باشد و مشکلات سلامتی مرتبط با وزن داشته باشید، ممکن است برای انواع خاصی از جراحی کاهش وزن واجد شرایط باشید.

جراحی چاقی برای همه افرادی که دارای اضافه وزن شدید هستند مناسب نیست. ممکن است برای واجد شرایط بودن برای جراحی باریاتریک ، نیاز به رعایت دستورالعمل های پزشکی خاصی داشته باشید و احتمالاً یک فرآیند غربالگری صورت گیرد تا مشخص شود آیا شما واجد شرایط جراحی لاغری هستید یا خیر.

در نهایت نکته خیلی مهم این است که خودتان باید مایل به ایجاد تغییرات دائمی و داشتن یک سبک زندگی سالم باشید.

خطرات جراحی باریاتریک

مانند هر جراحی، جراحی چاقی هم می تواند خطرات بالقوه کوتاه مدت و بلند مدتی برای سلامتی داشته باشد.

خطرات و عوارض مرتبط با جراحی باریاتریک می تواند شامل موارد زیر باشد:

خونریزی
عفونت
واکنش بدن نسبت به بیهوشی
تشکیل سنگ های صفراوی
لخته شدن خون
نشت در دستگاه گوارش
مرگ (نادر)
دریافت نکردن ویتامین ها و مواد معدنی کافی از رژیم غذایی خود (به طور کلی پس از جراحی های بای پس بیمار باید مادام العمر از مکمل ها استفاده کند)

قبل از انجام جراحی، با جراح چاقی خود در مورد مزایا و خطرات احتمالی این عمل صحبت کنید.

انواع جراحی باریاتریک

تکنیک های رایج تایید شده جراحی متابولیک و چاقی در زیر فهرست شده و توضیح داده شده است. هر جراحی چاقی مزایا و معایب خاص خود را دارد که در ادامه به آنها می پردازیم.

جراح چاقی سابقه پزشکی شما را بررسی می کند و به شما می گوید کدام روش جراحی باریاتریک برای شما مناسب تر است.

انواع روش های جراحی باریاتریک عبارتند از:

اسلیو گاسترکتومی یا اسلیو معده Gastric Sleeve
بای پس معده Roux-en-Y
حلقه معده قابل تنظیم Adjustable Gastric Band
انحراف بیلیوپانکراس با سوئیچ اثنی عشر
آناستوموز منفرد بای پس دئودنال ایلیال با اسلیو معده

اسلیو معده یا اسلیو گاسترکتومی

روش گاسترکتومی اسلیو لاپاراسکوپی که اغلب اسلیو معده نامیده می شود، با برداشتن تقریباً 80 درصد از معده انجام می شود.

در این روش معده از اندام های اطراف خود آزاد می شود.

معده باقی مانده به اندازه و شکل یک موز یا آستین (Sleeve) است.

اسلیو معده چگونه عمل می کند

معده جدید کوچک شما غذا و مایعات کمتری را در خود نگه می دارد و به کاهش کالری مصرفی کمک می کند.

عمل اسلیو با برداشتن بخشی از معده که هورمون گرسنگی را تولید می‌کند، بر متابولیسم تأثیر می‌گذارد. گرسنگی را کاهش، سیری را افزایش و به بدن اجازه می‌دهد تا به وزن ایده آل خود برسد و همچنین کنترل قند خون را حفظ کند.

مزایای اسلیو معده

از نظر فنی ساده تر
زمان جراحی کوتاه تر
امکان انجام در بیماران خاص با شرایط پزشکی پرخطر
کاهش وزن موثر و بهبود شرایط مرتبط با چاقی

معایب اسلیو معده

روش غیر قابل برگشت
امکان ایجاد رفلاکس
در مقایسه با روش های بای پس تاثیر کمتر بر متابولیسم دارد

بای پس معده Roux-en-Y (RYGB)

بای پس معده Roux-en-Y که اغلب بای پس کلاسیک معده نامیده می شود، اکنون بیش از 50 سال است که انجام می شود و یکی از رایج ترین جراحی های چاقی است.

روش بای پس معده

ابتدا معده به قسمت بالایی کوچکتر (کیسه معده) تقسیم می شود که به اندازه یک تخم مرغ است. قسمت بزرگتر معده دور زده می شود و دیگر غذا را ذخیره یا هضم نمی کند.

روده کوچک نیز تقسیم شده و به کیسه معده جدید متصل می شود تا غذا از آن عبور کند.

بای پس معده چگونه عمل می کند

در بای پس کلاسیک معده مانند بسیاری از روش های جراحی چاقی، کیسه معده جدید کوچکتر است و می‌ تواند غذای کمتری را در خود نگه دارد، در نتیجه کالری کمتری مصرف می شود.

علاوه بر این، غذا با قسمت اول روده کوچک تماس پیدا نمی کند و این باعث کاهش جذب مواد غذایی می شود.

تأثیر بای پس معده بر هورمون ها و سلامت متابولیک اغلب منجر به بهبود دیابت حتی قبل از کاهش وزن می شود.

این عمل همچنین به بیماران مبتلا به رفلاکس کمک می کند.

مزایای بای پس معده

کاهش وزن عالی و طولانی مدت
بهبود مشکلات مرتبط با چاقی

معایب بای پس معده

از نظر فنی در مقایسه با اسلیو معده یا حلقه گذاری معده پیچیده تر است
کمبود ویتامین و مواد معدنی بیشتر از روش اسلیو معده و باندینگ معده است
خطر انسداد روده کوچک وجود دارد
ممکن است باعث سندرم دامپینگ شود. سندرم دامپینگ سندرمی است که با خوردن یا نوشیدن، به ویژه شیرینی جات احساس بدی به شما دست می دهد.

حلقه معده قابل تنظیم

حلقه معده قابل تنظیم ابزاری از جنس سیلیکون است که در اطراف قسمت بالایی معده قرار می گیرد تا میزان غذای مصرفی شما را کنترل و محدود کند.

تأثیر آن بر چاقی و کاهش وزن طولانی مدت کمتر از سایر روش های جراحی باریاتریک است. بنابراین استفاده از آن در دهه گذشته کاهش یافته و تقریبا منسوخ شده است.

انحراف بیلیوپانکراس با سوئیچ دوازدهه

انحراف بیلیوپانکراس با سوئیچ اثنی عشر Biliopancreatic Diversion with Duodenal Switch به اختصار BPD-DS نامیده می شود.

ابتدا جراح چاقی یک کیسه معده آستین شکل، مانند اسلیو معده ایجاد می کند.
پس از ایجاد معده شبیه آستین، اولین قسمت روده کوچک از معده جدا می شود.
سپس قسمتی از روده کوچک به خروجی معده جدید متصل می شود، به طوری که وقتی بیمار غذا می خورد، غذا از کیسه معده عبور کرده و به قسمت آخر روده کوچک می رود.

عملکرد انحراف بیلیوپانکراس با سوئیچ دوازدهه

معده جدید کوچک که به شکل یک موز است باعث می شود بیماران غذای کمتری بخورند.

غذا تقریباً 75 درصد از روده کوچک را دور می زند. این امر منجر به کاهش قابل توجه جذب کالری و مواد مغذی می شود. در نتیجه بعد از این جراحی چاقی فرد باید از ویتامین ها و مکمل ها استفاده کنند.

روش BPD-DS به عنوان موثرترین جراحی چاقی و متابولیک تایید شده برای درمان دیابت نوع 2 شناخته شده است.

مزایای جراحی انحراف بیلیوپانکراس با سوئیچ دوازدهه

بهترین نتایج برای درمان چاقی و کاهش وزن
تاثیر بر هورمون‌های روده (گرسنگی کمتر و سیری بیشتر بعد از خوردن غذا)
موثرترین روش جراحی باریاتریک برای درمان دیابت نوع 2

معایب جراحی انحراف بیلیوپانکراس با سوئیچ دوازدهه

از لحاظ فنی پیچیده تر
نیاز به زمان عمل بیشتر
نسبت به سایر روش های جراحی لاغری میزان عوارض کمی بالاتر است
بیشترین سوء جذب را دارد و احتمال کمبود ویتامین ها و ریز مغذی ها در این روش بیشتر است
می تواند باعث رفلاکس و سوزش قلب شود
امکان اجابت مزاج شل و مکرر وجود دارد

بای پس تک آناستوموز دئودنوایلیال با اسلیو معده (SADI-S)

بای پس تک آناستوموز دئودنوایلیال با اسلیو معده ، که به آن SADI-S گفته می شود، جدیدترین روش جراحی باریاتریک است که توسط انجمن جراحی متابولیک و چاقی آمریکا تایید شده است.

این روش شبیه BPD-DS است، ولی ساده تر است و زمان کمتری برای جراحی نیاز دارد، زیرا تنها یک اتصال روده در این جراحی وجود دارد.

عملکرد بای پس تک آناستوموز دئودنوایلیال با اسلیو معده

هنگامی که فرد غذا می خورد، غذا از کیسه معده مستقیماً به قسمت دوم روده کوچک می رود.

سپس غذا با شیره های گوارشی قسمت اول روده کوچک مخلوط می شود ، که این باعث جذب کافی ویتامین ها و مواد معدنی می شود.

بای پس تک آناستوموز دئودنوایلیال با اسلیو معده ، باعث کاهش وزن خوب، گرسنگی کمتر، کنترل قند خون و بهبود دیابت می شود.

مزایای بای پس تک آناستوموز دئودنوایلیال با اسلیو معده

زمان عمل کوتاهتر نسبت به بای پس معده
موثر برای کاهش وزن طولانی مدت
بهبود دیابت نوع 2
گزینه ای عالی برای کسانی که قبلا اسلیو معده انجام داده اند و به دنبال کاهش وزن بیشتر هستند.

معایب بای پس تک آناستوموز دئودنوایلیال با اسلیو معده

این روش جدید است و داده ها و نتایج نسبت به روش های دیگر کمتر است.
احتمال ایجاد رفلاکس
امکان اجابت مزاج شل و مکرر وجود دارد

چه زمان جراحی کاهش وزن جواب نمی دهد

ممکن است پس از هر نوع جراحی کاهش وزن به اندازه کافی وزن کم نکنید یا دوباره به وزن قبلی خود برگردید.

این بازگشت وزن بعد از جراحی چاقی ممکن است در صورتی اتفاق بیفتد که از توصیه های جراح چاقی در مورد سبک زندگی سالم مانند انجام فعالیت بدنی منظم و خوردن غذاهای سالم پیروی نکنید.

برای تمام ویزیت های پیگیری بعد از جراحی باریاتریک حضور یابید.

اگر متوجه شدید که وزن کم نمی کنید یا دچار عوارض شدید، فوراً به جراح چاقی خود مراجعه کنید. پزشک می تواند کاهش وزن شما را کنترل کند و عواملی که به طور بالقوه در کاهش وزن شما نقش دارند ارزیابی کند.

خلاصه

همه روش‌های جراحی باریاتریک که در بالا مورد بحث قرار گرفتند توسط انجمن جراحی متابولیک و چاقی آمریکا تایید شده‌اند و گزینه‌های عالی برای کمک به کاهش وزن طولانی مدت و بهبود مشکلات پزشکی مرتبط با چاقی هستند.

البته باید این نکته را در نظر داشت که تمام جراحی ها دارای خطراتی هستند. جراحی های چاقی که توسط جراح چاقی معتبر و باتجربه انجام می شوند ایمن هستند و عوارض کمی دارند.

لازمه یک جراحی چاقی موفقیت‌آمیز یک تیم حرفه ای است که شامل جراح چاقی متبحر، متخصص تغذیه، تیم پشتیبانی قبل از عمل و تیم پیگیری بعد از عمل باشد.

تیم تخصصی جراحی چاقی دکتر محمد یرانی با داشتن این موارد و همچنین گروه تلگرام مختص بیماران ، سعی دارد شما عزیزان بهترین تجربه و نتیجه را از عمل خود داشته باشید.

اگر بیماران بعد از جراحی چاقی به تغذیه سالم، انجام فعالیت بدنی، ویزیت های دوره ای و مصرف ویتامین ها و مکمل ها طبق دستور جراح ادامه دهند، نتیجه عمل بسیار بهتر خواهد بود.

گرچه جراحی چاقی یا جراحی باریاتریک می تواند مزایای زیادی داشته باشد، ولی همه جراحی ها از جمله انواع جراحی کاهش وزن می توانند خطرات و عوارض جانبی خود را داشته باشند.