درمان دیابت با جراحی چاقی

آیا درمان دیابت با جراحی چاقی امکانپذیر است؟ بله. جراحی چاقی که به آن جراحی کاهش وزن نیز می گویند می تواند برای درمان دیابت نوع 2 مورد استفاده قرار گیرد.

جراحی های چاقی معمولا به روش های کم تهاجمی لاپاراسکوپی انجام می شود و این جراحی با کنترل میزان قند خون، دیابت را درمان می کند. روش های لاپاراسکوپی شامل برش های کوچک و ابزار بسیار کوچک جراحی است.

چرا جراحی چاقی برای درمان دیابت

بدن افراد چاق نسبت به انسولین مقاومت نشان می دهد که این امر اغلب منجر به مشکلات سلامتی می شود. در مقایسه با دیگر درمان های پزشکی، جراحی چاقی (Bariatric surgery) نتایج بهتری را از نظر مقاومت به انسولین و کنترل قند خون داشته است.

انواع جراحی های چاقی شامل اسلیو معده ، بای پس کلاسیک ، مینی بای پس معده و سوئیچ دوازدهه نامیده می شود.

تعریف دیابت

دیابت یک بیماری حاصل اختلالات متعدد متابولیکی است که باعث می شود قندخون به مدت طولانی و همواره بالاتر از حد نرمال باشد.

علائم ابتلا به دیابت

‎علائم ابتلا به دیابت شامل پرخوری ، پرنوشی و پرادراری است، البته خیلی از بیماران مبتلا به دیابت این علائم را ندارند.

عوارض دیابت

‎دیابت عوارض مختلفی دارد. عوارض مربوط به دیابت شامل عوارض حاد ناگهانی و عوارض طولانی مدت است.

عوارض حاد دیابت

‎عوارض حاد دیابت شامل به کما رفتن فرد مبتلا به دیابت ناشی از افزایش قند خون بصورت ناگهانی است ( کمای کتواسیدی و کمای هیپراسمولار).

عوارض طولانی مدت دیابت

‎عوارض طولانی مدت دیابت عبارتند از:

آترواسکلروز جنرالیزه (تنگی عروق در سرتاسر عروق بدن)

سکته های قلبی
سکته های مغزی
اختلال در پوست مو و ناخن
نارسایی کلیه
اختلال بینایی
زخم های متعدد در اندام که می تواند منجر به قطع عضو شود.

‎

انواع دیابت

دیابت را به طور کلی می توان به دو دسته تقسیم کرد:

دیابت نوع 1 حاصل کاهش ترشح انسولین از سلول های پانکراس است.
دیابت نوع 2 حاصل مقاومت سلول های محیطی به انسولین می باشد.

نکته

انواع دیگری از دیابت مثل دیابت بارداری ، دیابت تیپ یک و نیم و دیابت نوع ۳ و غیره نیز وجود دارد.

دیابتی که مرتبط با اضافه وزن و چاقی است دیابت نوع دو است که شامل حدود ۹۰ درصد موارد دیابت است.

آیا جراحی چاقی دیابت نوع 2 را درمان می کند

بله. پزشکان دریافته اند که جراحی متابولیک یا جراحی باریاتریک می تواند با کنترل سطح قند خون دیابت نوع 2 را درمان کند.

چاقی عامل مهمی در ابتلا به دیابت است. افراد چاق حدودا 10 برابر بیشتر در معرض ابتلا به دیابت هستند. دلیل این امر این است که غذاهای چرب و پر کربوهیدرات باعث تجمع چربی در کبد و ماهیچه ها می شود. این باعث افزایش مقاومت به انسولین می شود.

از آنجا که گلوکز توسط هورمونی به نام انسولین قادر است وارد سلول ها شود، اگر بدن شما انسولین کافی تولید نکند، گلوکز نمی تواند به سلول های بدن برسد و در خون باقی می ماند.

اگر این وضعیت مدت زیادی طول بکشد می تواند باعث افزایش سطح قند خون یا گلوکز و در نتیجه بیماری دیابت شود.( دیابت بیماری است که زمانی اتفاق می افتد که قند خون بیش از حد بالا باشد).

‎سالیانه علاوه بر هزینه ی بالای داروهای مرتبط با دیابت ، هزینه های بسیار زیادی بابت عوارض ناشی از دیابت و بیماری های مرتبط با آن پرداخت می شود.

‎جراحی چاقی و متابولیک قطعی ترین و موثرترین روش درمان دیابت نوع 2 در افراد با چاقی و اضافه وزن است.

آیا جراحی چاقی مقاومت به انسولین را درمان می کند

پس از انجام جراحی چاقی ، قبل از اینکه کاهش وزن اتفاق بیفتد میزان انسولین کاهش می یابد.

مطالعات نشان می دهد که جراحی باریاتریک با بهبود مقاومت به انسولین (Insulin Resistance)، دیابت نوع 2 را بهبود و حتی آن را درمان می کند.

میزان بهبود دیابت پس از جراحی چاقی

‎ بهبود قند خون ممکن است بلافاصله پس از جراحی متابولیک شروع شود.
میزان بهبود دیابت پس از جراحی چاقی یا جراحی باریاتریک بیش از 80 درصد است که این 80 درصد به طور کامل بهبود پیدا می‌کنند، و در بقیه موارد نیز مقدار مصرف دارو و نوع داروی مصرفی فرد مبتلا به دیابت نوع دو کاهش پیدا می‌کند، به طوری که دیگر پس از عمل چاقی نیاز به تجویز انسولین نیست و هورمون های موثر در تنظیم قند خون به میزان کافی از دستگاه گوارش جدید فرد ترشح می شوند.
همچنین با جراحی چاقی احتمال سکته قلبی و مغزی، نارسایی قلبی و کلیوی، آپنه خواب و کبد چرب کاهش می یابد.

اگر بعد از جراحی های لاغری دستورالعمل‌های غذایی که جراح چاقی برای شما درنظر گرفته است (شامل زمان و میزان خوردن) را رعایت کنید، در کوتاه مدت و درازمدت وزن کم خواهید کرد.

بعد از عمل ابتدا یک رژیم غذایی مایع خواهید داشت، سپس کم کم رژیم غذایی با تشخیص جراح چاقی و متخصص تغذیه به غذای جامد تبدیل می شود.

قند خون پایین بعد از جراحی باریاتریک

هیپوگلیسمی یا قند خون پایین می تواند یک عارضه پس از جراحی چاقی باشد.

خبر خوب این است که امکان کنترل این مشکل وجود دارد.

علل کاهش قند خون پس از جراحی چاقی

با انجام انواع جراحی چاقی ، تغییرات زیادی در دستگاه گوارش شما ایجاد می شود(با ترشح هورمون های جدید در دستگاه گوارش جدید بیمار، کنترل ترشح انسولین و مقاومت سلول ها به انسولین به مرحله ای خواهد رسید که بتوانند قند خون را در محدوده نرمال تنظیم کنند).

بعد از عمل نحوه هضم غذا توسط بدن نیز متفاوت است. دلیل هیپوگلیسمی یا قند خون پایین واکنشی می تواند موارد زیر باشد:

نوشیدن الکل
نخوردن وعده های غذایی منظم (وقتی وعده های غذایی را حذف می کنید، عدم تعادل در مصرف غذا و تولید انسولین به وجود می آید)
خوردن غذا یا نوشیدنی های سرشار از کربوهیدرات
سندرم دامپینگ (زمانی که مواد غذایی با قند بالا مصرف می شوند و خیلی سریع وارد روده کوچک می شوند. مقدار زیادی انسولین ترشح می شود که منجر به کاهش قند خون می شود).

نحوه پیشگیری از قند خون پایین بعد از جراحی چاقی

پس از جراحی باریاتریک یا جراحی چاقی ، تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی باعث کاهش وزن و حفظ سلامت شما در درازمدت خواهد شد.

تیم متخصصین جراحی چاقی دکتر یرانی شامل تیم پیگیری قبل از عمل و تیم پشتیبانی بعد از عمل است که می‌توانند شما را به بهترین شکل در مورد نحوه رسیدگی به موارد خاص قند خون پایین راهنمایی کند.

در زیر برخی از مواردی که می تواند از کاهش قند خون بعد از جراحی لاغری و سایر عوارض مرتبط با آن جلوگیری کند ذکر شده است.

برنامه غذایی را دنبال کنید

داشتن یک برنامه غذایی سالم بعد از عمل چاقی و خوردن وعده های غذایی منظم (هر 3-2 ساعت) به کنترل سطح قند خون کمک می کند.

محدود کردن مصرف کافئین و الکل

بعد از جراحی باریاتریک در مصرف الکل خیلی احتیاط کنید. نوشیدنی‌های الکلی معمولا قند بالایی دارند و می‌توانند توانایی کبد در آزادسازی گلوکز را کاهش دهند. این امر می تواند منجر به تغییرات ناخوشایند در سطح قند خون شود.

با هر وعده غذایی و میان وعده پروتئین بخورید

پروتئین ها و چربی های سالم باید در اولویت باشند. به جای مصرف شکر و کربوهیدرات های تصفیه شده، کربوهیدرات های پیچیده (مانند غلات کامل و سبزیجات) را انتخاب کنید. ترکیب کربوهیدرات های پیچیده با یک پروتئین باعث کاهش ترشح گلوکز می شوند.

کربوهیدرات های پیچیده و پروتئین ها غذاهای با شاخص گلیسمی پایین هستند. غذاهای با شاخص گلیسمی پایین به ترشح تدریجی قند در بدن شما کمک می کنند.

از غذاهای با مواد مغذی استفاده کنید

بعد از جراحی چاقی ، باید غذاهای غنی از مواد مغذی مصرف کنید که طیف گسترده‌ای از ریزمغذی‌ها و درشت مغذی‌ها را به بدن شما برساند.

سطح قند خون خود را چک کنید

برای بررسی روزانه سطح گلوکز خود می توانید یک گلوکومتر خریداری کنید. برای استفاده از گلوکومتر نباید حتما دیابت داشته باشید. با اینکار می توانید اطلاعات مفیدی در مورد بدنتان به دست آورید.

مکمل مصرف کنید

مصرف مکمل ها پس از هر جراحی چاقی ضروری هستند. اگر بیماران با محدود کردن برخی از غذاها هیپوگلیسمی خود را درمان می کنند، باید حتما به مصرف مکمل های روزانه خود ادامه دهند.

فیلم درمان دیابت با جراحی چاقی

در این ویدئو رضایت بیمار عزیز از درمان دیابت و کاهش وزن 18 کیلو در یک ماه، که توسط دکتر محمد یرانی جراحی اسلیو معده انجام دادند را مشاهده می کنید.

پرسش و پاسخ درمان دیابت با جراحی باریاتریک

آیا دیابت با جراحی باریاتریک قابل درمان است

عمل باریاتریک منجر به لاغری و کاهش وزن قابل ملاحظه و بهبود دیابت در اکثر بیماران می شود.

پس از جراحی، ترکیب عواملی همچون محدودیت کالری، افزایش حساسیت به انسولین و افزایش ترشح انسولین، قند خون را کنترل می کند.

مطالعات نشان می دهد بالای 70 درصد از بزرگسالان مبتلا به بیماری دیابت نوع 2 ، پس از انجام تمام جراحی های باریاتریک مانند عمل بای پس کلاسیک معده ، مینی بای پس معده و اسلیو معده ، بهبودی را تجربه می کنند.

کدام جراحی چاقی برای درمان دیابت بهتر است

همه انواع جراحی چاقی در درمان دیابت به ویژه دیابت نوع دو نقش مهمی ایفا می کنند، ولی تجزیه و تحلیل های جدید نشان می دهد که در جراحی بای پس معده، سرعت بهبودی دیابت نسبت به عمل اسلیو معده یا درمان های پزشکی که شامل دارو و تغییر سبک زندگی است، بیشتر است.

چه مدت بعد از جراحی باریاتریک دیابت درمان می شود

شروع پروسه درمان دیابت بلافاصله بعد از جراحی باریاتریک آغاز می شود و تا درمان کامل آن ادامه دارد.

نتیجه ی درمانی:

در گروه زیادی از بیماران، دیابت آنها در همان ماه های اول پس از جراحی چاقی بدون مصرف انسولین کنترل شد، و افرادی که داروهای خوراکی کنترل دیابت می خوردند توانستند بدون مصرف دارو یا با حداقل دوز ممکن، بیماری دیابت را کنترل کنند.
اکثر بیماران طی مدت شش ماه، نیازی به مصرف هیچگونه داروهای تزریقی دیابت (انسولین) نداشتند.

یک مطالعه طولانی مدت 400 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو را مورد بررسی قرار داد. شش سال پس از انجام جراحی چاقی ، 62 درصد افراد هیچ علائمی از دیابت نداشتند. آنها همچنین سطح کلسترول، فشار خون، و تری گلیسیرید بهتری داشتند.

آیا اسلیو معده مقاومت به انسولین را بهبود می دهد

گاسترکتومی اسلیو یا عمل اسلیو معده منجر به بهبود شدید مقاومت به انسولین در اولین روز پس از جراحی می شود.

جراحی اسلیو معده چگونه به درمان دیابت کمک می کند

جراحی های کاهش وزن نحوه عملکرد دستگاه گوارش را تغییر می دهند. این تغییرات باعث می شود زودتر احساس سیری کنید و کمتر غذا بخورید.

این جراحی همچنین نحوه عملکرد هورمون های روده را تغییر می دهد، که به نوبه خود بر نحوه ساخت انسولین توسط بدن شما تأثیر می گذارد. این تغییرات برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مفید است.

آیا جراحی چاقی از پیشرفت رتینوپاتی دیابتی جلوگیری می کند

بله. جراحی چاقی با پیشرفت کمتر رتینوپاتی دیابتی همراه است.

رتینوپاتی دیابتی یکی از عوارض چشمی دیابت است که در این عارضه عروق خون رسان به شبکیه چشم دچار آسیب می‌ شوند.

رتینوپاتی دیابتی در موارد پیشرفته می ‌تواند منجر به کوری شود.

بعد از جراحی چاقی چقدر قند مصرف کنیم

بعد از جراحی کاهش وزن بیشتر از 15 گرم شکر در هر وعده مصرف نکنید.

غذاها و نوشیدنی های پرچرب کالری بالایی دارند. این خوراکی ها مانند شکر سرعت کاهش وزن را کاهش می دهند و حتی ممکن است باعث افزایش مجدد وزن و سندرم دامپینگ شوند.

چرا بعد از جراحی چاقی هوس شیرینی می کنم

بعد از عمل انتخاب های غذایی شما نسبت به زندگی قبل از جراحی تغییر می کند. ولی ممکن است بدن شما لزوماً هوس هایی که می کند را نتواند برطرف کند. مثلا میل به مقادیر زیادی قند و چربی. این اتفاق دقیقاً مانند بهبودی بعد از اعتیاد است که ممکن است فرد با وسوسه و تحریک مواجه شود.

زمانی که ذخایر پروتئینی بدن به مقدار کافی پر باشد، کمتر تمایل و کشش به سمت شیرینی جات ایجاد می شود.

مطالعه : تاثیر جراحی چاقی بر درمان دیابت نوع 2 ممکن است بیشتر از تغییر شیوه زندگی باشد

بر اساس تحقیقات، دیابت نوع 2 را می توان با جراحی باریاتریک سریعتر و با اثرات طولانی تری نسبت به داروها و اصلاح شیوه زندگی درمان کرد.

مطالعه جدیدی در این باره از مرکز تحقیقات زیست پزشکی پنینگتون (Pennington Biomedical Research Center) در مجله Diabetes Care منتشر شده است.

این مطالعه 316 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 را برای تعیین میزان اثربخشی و بررسی نتایج طولانی مدت جراحی چاقی مورد ارزیابی قرار داد.

تا به امروز، این بزرگترین مطالعه برای ارزیابی جراحی متابولیک به عنوان درمانی برای دیابت نوع دو است.

دکتر جان کروان (Director John Kirwan)، مدیر اجرایی بیومدیکال پنینگتون، که سرپرستی این مطالعه را بر عهده داشت، می گوید: “دستورالعمل‌ های درمانی انجمن پزشکی آمریکا، انجمن دیابت آمریکا و بسیاری از سازمان‌ های پیشرو پزشکی دیگر این است که جراحی متابولیک یک درمان مؤثر برای دیابت نوع 2 است”.

در این مطالعه، حتی سه سال بعد از عمل، بیمارانی که تحت عمل جراحی متابولیک قرار گرفتند را بررسی کردند، و 37.5 درصد بیماران به بهبودی پایدار بیماری دیابت دست یافته بودند.

دیکشنری

Pennington Biomedical Research Center : مرکز تحقیقات زیست پزشکی پنینگتون یک مرکز تحقیقاتی متمرکز بر علم سلامت در باتون روژ، لوئیزیانا آمریکا است.

Diabetes Care : Diabetes Care یک مجله پزشکی ماهانه است که از سال 1978 توسط انجمن دیابت آمریکا منتشر می شود.

Bariatric Surgery : جراحی چاقی یا جراحی باریاتریک

Hypoglycemia : هیپوگلیسمی یا قند خون پایین

Insulin Resistance : مقاومت به انسولین

منابع

https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/21153-bariatric-weight-loss-surgery-for-treating-diabetes

https://www.hindustantimes.com/lifestyle/health/bariatric-surgery-might-be-more-impactful-than-lifestyle-for-type-2-diabetes-remission-study-101662098297787.html

https://blog.supplysideliberal.com/post/2019/1/15/after-gastric-bypass-surgery-insulin-goes-down-before-weight-loss-has-time-to-happen

https://www.endocrine.org/news-and-advocacy/news-room/2020/gastric-bypass-surgery-leads-to-longterm-diabetes-remission

https://www.cuimc.columbia.edu/news/gastric-bypass-best-weight-loss-option-diabetes-patients-study-finds

https://www.webmd.com/diabetes/weight-loss-surgery-and-type-2-diabetes

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4710130/

https://www.bariatricfusion.com/blogs/blog/low-blood-sugar-after-gastric-bypass-surgery