سندرم دامپینگ بعد از جراحی باریاتریک

یکی از راه‌ حل ‌های مرسوم درمان اضافه وزن، جراحی لاغری معده یا جراحی باریاتریک است. اما یکی از عوارض این جراحی، سندرم دامپینگ بعد از جراحی باریاتریک یا “Dumping Syndrome” است که ممکن است برای بیماران بسیار ناخوشایند باشد.

افزایش وزن یکی از مشکلات اصلی تمام جوامع بشری است که هر روزه در حال افزایش است.

در این مقاله، به بررسی سندرم دامپینگ بعد از جراحی لاغری ، علل، علائم، تشخیص و درمان آن خواهیم پرداخت.

 

 

سندرم دامپینگ بعد از جراحی لاغری چیست

سندرم دامپینگ یک عارضه شایع پس از جراحی باریاتریک است که به دلیل افزایش فشار معده و تخلیه سریع مواد غذایی از معده پیش می ‌آید.

این عارضه می‌ تواند در حالت ‌های مختلف، از جمله پس از خوردن مواد شیرین، غذاهای پرچرب، یا آب بیش از حد به وجود بیاید.

علائم سندروم دامپینگ شامل درد شکم، تهوع، استفراغ، تعریق، سردرد و احساس ضعف عمومی است.

 

علل سندرم دامپینگ چیست

• علت سندرم دامپینگ تخلیه سریع معده است. تخلیه سریع معده وضعیتی است که در آن غذا خیلی سریع از معده به اثنی عشر یا دوازدهه منتقل می شود.
• همچنین مصرف مواد غذایی شیرین و پرچرب نیز می‌ تواند علائم دامپینگ را شدید تر کند.

 

عوامل دیگری که ممکن است خطر ابتلا به سندرم دامپینگ را افزایش دهند عبارتند از:

 

• خوردن وعده های غذایی بزرگ یا پر کالری
• خوردن غذاهای شیرین یا نشاسته ای
• نوشیدن مایعات هنگام غذا خوردن
• غذا خوردن سریع

 

دلیل سندروم دامپینگ زودرس

وقتی غذا خیلی سریع از معده به دوازدهه منتقل می ‌شود، دستگاه گوارش هورمون ‌های بیشتری نسبت به حالت عادی ترشح می ‌کند. همچنین مایعات از جریان خون به سمت روده کوچک حرکت می کند. پزشکان می گویند که ترشح هورمون های اضافی و حرکت مایع به روده کوچک باعث علائم سندرم دامپینگ زودرس می شود.

 

 

تفاوت بین سندرم دامپینگ حاد و مزمن

سندرم دامپینگ به دو شکل حاد و مزمن وجود دارد.

 

سندرم دامپینگ حاد

زمان ظهور علائم: سندرم دامپینگ حاد، به طور معمول 30 دقیقه تا 1 ساعت پس از مصرف غذا یا مایعات رخ می ‌دهد.

علائم گوارشی شدید: افراد مبتلا به سندرم دامپینگ حاد، علائم شدیدی مانند تهوع شدید، استفراغ، سرفه، نفخ معده، تپش قلب و احساس ناراحتی شدید در قسمت بالایی شکم را تجربه می ‌کنند.

 

سندرم دامپینگ مزمن

زمان ظهور علائم: علائم سندرم دامپینگ مزمن ممکن است ساعت‌ ها یا حتی روزها پس از مصرف غذا یا مایعات ظاهر شوند.

علائم: سندرم دامپینگ مزمن، علائمی مانند احساس خستگی، تهوع، گاهی اسهال یا یبوست و تغییرات خلقی دارد. این علائم شدت کمتری نسبت به حالت حاد دارند.

نیاز به تغییرات در رژیم غذایی: افراد مبتلا به سندرم دامپینگ مزمن با ایجاد تغییر در نوع و مقدار مواد غذایی مصرفی می توانند، از علائم آن جلوگیری کنند.

 

شناخت این تفاوت‌ ها، به منظور پیشگیری و مدیریت بهتر عوارض جراحی چاقی بسیار مهم است.

 

علائم سندرم دامپینگ بعد از جراحی لاغری

علائم سندرم دامپینگ بعد جراحی چاقی عبارتند از:

• درد شکمی
• نفخ شدید
• تعریق
• بی ‌حالی
• گیجی
• تهوع
• افزایش ضربان قلب

این علائم معمولاً ۳۰ الی ۶۰ دقیقه پس از هر وعده غذایی بروز می ‌کنند. در صورتی که این علائم به صورت مداوم و شدید ادامه داشته باشند، نیاز به درمان دارند.

 

جدول علائم سندرم دامپینگ پس از جراحی چاقی

 

 

لطفا توجه داشته باشید که علائم ممکن است در هر شخص متفاوت باشد، و ممکن است تنها برخی از علائم در برخی افراد دیده شود.

 

 

راه های تشخیص سندروم دامپینگ

تست سندرم دامپینگ یکی از روش ‌هایی است که برای تشخیص این بیماری مورد استفاده قرار می ‌گیرد. این تست با استفاده از دستگاه تحریک معده انجام می ‌شود که باعث تحریک معده و ترشح سریع آن می ‌شود. سپس با بررسی علائم و نشانه‌ های بیمار، تشخیص سندرم دامپینگ قطعی می‌ شود.

در صورتی که بیمار علائمی از سندروم دامپینگ داشته باشد، پزشک معالج می ‌تواند برای تایید تشخیص بیماری، آزمایشات دیگری انجام دهد. برای مثال، آزمایش خون و معاینه فیزیکی برای بررسی علائم دیگری مانند فشار خون و نبض بیمار، انجام می ‌شود.

اگر پزشک تشخیص سندرم دامپینگ را قطعی کند، باید اقدامات درمانی مناسبی را برای کنترل علائم بیمار انجام دهد.

 

 

درمان سندرم دامپینگ بعد از جراحی چاقی

درمان سندرم دامپینگ با تغییرات رژیم غذایی، کنترل میزان قند خون، تمرینات بدنی و در صورت لزوم، داروها امکان ‌پذیر است.

 

در جدول زیر، روش ‌های درمان سندرم دامپینگ پس از عمل باریاتریک آورده شده است:

 

توجه داشته باشید که در صورت بروز علائم شدید سندرم دامپینگ، باید به جراح چاقی خود مراجعه کنید.

 

 

درمان دارویی سندرم دامپینگ

استفاده از داروهایی مانند اوکتراید و سیتالوپرامید نیز برای کنترل سرعت تخلیه غذا از معده و کنترل ترشح هورمون‌ ها مفید است.

 

اگر سندروم دامپینگ درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟

در صورت عدم درمان و کنترل سندرم دامپینگ، ممکن است بیمار شرایط حاد تری مانند تشنج، ضعف عضلانی، فشار خون پایین و حتی اختلال در ضربان قلب را تجربه کند.

لذا در صورت بروز این عوارض بعد از جراحی باریاتریک ، باید با پزشک معالج مشورت کنید و تغییرات لازم را در رژیم غذایی خود اعمال کنید.

 

 

مراقبت تغذیه ‌ای بیماران مبتلا به سندرم دامپینگ

مراقبت تغذیه‌ ای برای بیماران مبتلا به سندروم دامپینگ بسیار مهم است. تغذیه مناسب می ‌تواند عوارض این مشکل را کاهش دهد و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد.

• اولین قدم در مراقبت تغذیه‌ ای برای بیماران مبتلا به سندرم دامپینگ ، تغییر در رژیم غذایی است. بیماران باید مصرف غذاهای پرچرب و شیرین را کاهش دهند. به جای آن‌ ها، غذاهای با حجم کمتر بخورند، و مصرف غذاهای پر پروتئین و کم قند را افزایش دهند.
• یکی از راهکارهایی که می ‌تواند در کنترل عوارض سندرم دامپینگ موثر باشد، مصرف وعده های غذایی کوچک و مکرر است. بیماران باید بجای مصرف ۳ وعده غذایی بزرگ، ۵ تا ۶ وعده غذایی کوچک مصرف کنند.
• در صورتی که بیمار با سندرم دامپینگ دچار تهوع و استفراغ شود، توصیه می‌ شود تا بیشتر از مایعات مصرف کند. اما مصرف مایعات هم باید با احتیاط انجام شود، زیرا مصرف مایعات زیاد می ‌تواند عوارض دیگری نظیر اسهال را به همراه داشته باشد.
• مصرف غذاهایی که حاوی فیبر هستند، می ‌تواند کمک کند تا عوارض سندرم دامپینگ بعد از جراحی باریاتریک کاهش یابد. فیبر باعث کند شدن روند هضم مواد غذایی می‌ شود و از افزایش حجم معده جلوگیری می ‌کند. اگر بیمار نتواند از غذاهای حاوی فیبر استفاده کند، می‌ تواند از مکمل‌ های حاوی فیبر استفاده کند.
• مصرف مواد غذایی پر پروتئین و کم قند، مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ، سبزیجات، کنجد و مغزهای خوراکی توصیه می‌ شود. همچنین باید مصرف مواد غذایی شیرین و پرچرب کاهش داده شود و از مصرف غذاهای با حجم بالا، مثل نوشیدنی‌ های گاز دار، خودداری شود.

برای تعیین رژیم غذایی مناسب، بهتر است با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.

 

پیشگیری از سندرم دامپینگ بعد از جراحی چاقی

پیشگیری از سندرم دامپینگ بعد از جراحی باریاتریک باید با توجه به نوع جراحی لاغری و وضعیت بیمار صورت گیرد.

1. برای و پیشگیری و کنترل سندروم دامپینگ بعد از جراحی چاقی ، غذاهای با حجم کمتر بخورید، مصرف غذاهای پر پروتئین و کم قند را افزایش دهید، و از مصرف غذاهای پرچرب و شیرین خودداری کنید.
2. باید غذاها را به آرامی بخورید.
3. از مصرف مایعات حداقل نیم ساعت قبل و بعد از غذا خودداری کنید.
4. همچنین، برای جلوگیری از سندرم دامپینگ بیمار باید رژیم غذایی خود را به درستی رعایت کند و داروهای تجویز شده را مصرف کند. همچنین، انجام ورزش‌ های منظم و مناسب پس از جراحی کاهش وزن به کاهش علائم سندرم دامپینگ کمک می کند.
5. بیمار باید با تیم جراحی و گروه پیگیری بعد از عمل همکاری کند و به توصیه های آنها عمل کند.

 

با رعایت موارد بالا شما می توانید نتیجه عمل خود را بهینه کنید و از سندرم دامپینگ بعد از جراحی باریاتریک جلوگیری کنید.
علت همه چیز را در بدن خود جستجو کنید و با بدن خود مهربان باشید. مثلا اگر بدن شما با خوردن غذاهای خیلی چرب و شیرین حال خوبی ندارد، مصرف آنها را قطع کنید.

 

احتمال سندروم دامپینگ بعد از کدام جراحی باریاتریک بیشتر است؟

احتمال سندروم دامپینگ بعد از عمل بای پس معده از بقیه روش ها بیشتر است.

عمل بای پس شامل برداشتن بخشی از معده و اتصال مستقیم روده کوچک به قسمت باقیمانده معده است.

این تغییر مسیر باعث می شود که غذا سریع تر از حالت عادی از معده عبور کند و علائم سندرم دامپینگ را ایجاد کند.

احتمال سندروم دامپینگ بعد از عمل اسلیو معده کم تر است.

 

آیا سندروم دامپینگ باعث هیپوگلیسمی می شود؟

بله، سندروم دامپینگ می ‌تواند باعث هیپوگلیسمی یا افت قند خون شود.

عارضه سندروم دامپینگ باعث می شود غذا خیلی سریع از معده به روده کوچک منتقل شود. این اتفاق باعث می ‌شود که قند خون به سرعت افزایش یابد. در پاسخ به افزایش قند خون، بدن از ترشح بیش از حد انسولین (هورمون کنترل قند خون) خودداری می ‌کند. در نتیجه، قند خون به سرعت کاهش یابد. این کاهش قند خون می ‌تواند باعث علائمی مانند، سرگیجه، تعریق، گر گرفتگی، اضطراب، ضعف، سردرد، بی‌ حسی، و تاری دید شود.

پزشکان از این عارضه برای شناسایی سندروم دامپینگ استفاده می کنند، تا واکنش بدن در برابر گلوکوز را ببینند.