سندروم دامپینگ بعد از جراحی چاقی
حدود 50 الی 70 درصد از بیماران درجاتی از سندروم دامپینگ بعد از جراحی چاقی را تجربه خواهند کرد. علائم این سندروم می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
سندروم دامپینگ معمولاً به دلیل انتخاب نامناسب مواد غذایی مانند مصرف قندهای تصفیه شده، کربوهیدرات های با شاخص گلیسمی بالا و مصرف آب و نوشیدنی در فاصله کمتر از نیم ساعت قبل یا بعد از غذا رخ می دهد.
مصرف آب و نوشیدنی ها در فاصله کمتر از نیم ساعت قبل از غذا یا بعد از غذا می تواند باعث رقیق شدن مواد غذایی، رقیق شدن شیره معده و در نتیجه افزایش سرعت ورود مواد غذایی از معده به روده شود، که باعث سندروم دامپینگ می شود.
سندرم دامپینگ بعد از جراحی باریاتریک
سندرم دامپینگ پس از جراحی باریاتریک Bariatric surgery زمانی رخ می دهد که غذا مستقیماً از کیسه معده شما بدون هضم به روده کوچک شما ریخته می شود.
اگر بعد از صرف غذا علائمی مانند عرق، لرز و اسهال دارید، ممکن است دچار سندروم دامپینگ شده باشید.
البته برخی از بیماران و جراحان چاقی این سندروم را مثبت می دانند و می گویند یک خود محدود کننده موثر است. زیرا این علائم به بدن شما هشدار می دهد چیزی که خورده اید مناسب نبوده و شما را از خوردن دوباره آن غذاها منصرف می کند.
انواع سندروم دامپینگ
در واقع دو نوع سندروم دامپینگ وجود دارد و هر کدام نتیجه یک مرحله خاص از هضم، و واکنش‌هایی که بدن شما بعد از خوردن غذا نشان می دهد هستند.
- سندروم دامپینگ زود هنگام یا اولیه Early dumping syndrome
- سندروم دامپینگ دیر هنگام Late dumping syndrome
سندرم دامپینگ زود هنگام
سندرم دامپینگ زود هنگام معمولاً 10 الی 30 دقیقه بعد از خوردن غذا رخ می دهد. این اتفاق می تواند به دلیل توده متراکم مواد غذایی که در مراحل اولیه از معده به روده کوچک منتقل می شود رخ دهد.
روده ها برای رقیق کردن توده غذایی غلیظ هورمون های روده را آزاد می کند. بدن شما با انتقال مایع در گردش خون به داخل روده به این امر واکنش نشان می دهد. در نتیجه روده های شما پرتر و دچار نفخ می شوند.
در سندرم دامپینگ زود هنگام ممکن است ضعف و سرگیجه، نفخ، حالت تهوع و اسهال و استفراغ اسهال یا عرق سرد را تجربه کنید.
سندرم دامپینگ دیر هنگام
سندرم دامپینگ دیر هنگام 2 تا 3 ساعت بعد از صرف غذا رخ می دهد. این سندروم با خوردن زیاد قند فروکتوز، ساکارز و نشاسته و به دلیل ورود سریع قند به مسیر گوارشی رخ می دهد.
در نتیجه بدن انسولین بیشتر تولید می کند و این باعث افت سریع قند خون (هیپوگلیسمی واکنشی یا Reactive hypoglycemia) می شود.
علائم سندرم دامپینگ دیر هنگام می تواند قند خون پایین، ضعف و سرگیجه، ضربان قلب نامنظم یا عرق سرد باشد.
علائم سندرم دامپینگ بعد از جراحی چاقی
بیماران بعد از انجام جراحی های چاقی ممکن است درجات مختلفی از سندرم دامپینگ را با علائم متفاوت تجربه کنند. علائم دامپینگ زود هنگام عبارتند از:
- نفخ
- تعریق
- گرفتگی و درد شکم
- حالت تهوع
- غرغر کردن معده
- تپش قلب
- سرگیجه
- اسهال
- احساس سیری با خوردن مقدار کمی غذا
طبق بررسی ها تقریباً از هر 4 نفر، 1 نفر دارای علائم سندروم دامپینگ دیر هنگام است. علائم سندرم دامپینگ دیر هنگام می تواند شامل موارد زیر باشد:
- افت فشار
- تپش قلب
- تعریق
- گرسنگی
- گیجی
- پرخاشگری
- لرز کردن
- غش کردن
تشخیص سندروم دامپینگ پس از جراحی باریاتریک
جراح چاقی و پزشک متخصص شما می توانند سندروم دامپینگ را بر اساس علائم شما تشخیص دهند. به پزشک خود بگویید که با مصرف کدام غذاها یا مایعات بدن شما علائم دامپینگ را نشان می دهد.
در برخی موارد ممکن است برای تشخیص سندرم دامپینگ نیاز به انجام آزمایش تحمل گلوکز یا آزمایش تنفس هیدروژن باشد.
سندرم دامپینگ در کدام جراحی چاقی شایع تر است
حدود 50 الی 70 درصد افرادی که جراحی های باریاتریک انجام می دهند برخی علائم سندرم دامپینگ را دارند.
احتمال این سندروم در جراحی هایی که بخش بزرگی از معده را برمی دارد یا دور می زند بیشتر است.
سندرم دامپینگ پس از جراحی بای پس معده بیشتر از سایر انواع جراحی چاقی رخ می دهد.
درمان سندروم دامپینگ بعد از جراحی چاقی
درمان اصلی سندرم دامپینگ تغییر در رژیم غذایی شماست.
بسیاری از افراد علائم خفیفی دارند که با تغییرات ساده در نحوه غذا خوردن و رژیم غذایی بهبود می یابند. این تغییر شامل موارد زیر است:
- حداقل 30 دقیقه قبل و بعد از غذا مایعات ننوشید.
- غذای روزانه خود را به وعده های غذایی کوچک تقسیم کنید.
- غذاهای حاوی کربوهیدرات های ساده مانند غذاهای حاوی آرد سفید یا شکر را نخورید. به جای کربوهیدرات های ساده ، کربوهیدرات های پیچیده مانند غلات کامل را مصرف کنید.
- پروتئین بیشتری مصرف کنید.
- در صورت مشکل، مصرف لبنیات را متوقف کنید.
- روش دیگر درمان سندروم دامپینگ این است که با غلیظ تر کردن غذا، تخلیه معده را کند کنید.
- اگر تغییرات رژیم غذایی به درمان دامپینگ کمک نکرد، جراح چاقی ممکن است برخی داروهای آهسته رهش را برای شما تجویز کند.
- در موارد حاد سندرم دامپینگ، جراح چاقی ممکن است تغذیه با لوله یا جراحی مجدد را پیشنهاد دهد.
سندروم دامپینگ بعد از جراحی باریاتریک چقدر طول می کشد
با توجه به شدت سندرم دامپینگ، نوع سندرم دامپینگ، رعایت رژیم غذایی و استفاده از داروها، این سندروم می تواند بین یک تا چند ماه طول بکشد.
چه غذاهایی سندروم دامپینگ بعد از جراحی چاقی را تحریک می کنند
- قندهای ساده مانند شیرینی، آب نبات، نوشابه، کیک و کلوچه
- غذاهای خیلی گرم
- غذاهای خیلی سرد
- گوشت های فرآوری شده مانند هات داگ و بولونیا که حاوی شکر و نشاسته و افزودنی هستند
چه غذاهایی سندرم دامپینگ را کاهش می دهد
خوردن غذاهای حاوی پروتئین در هر وعده غذایی مانند مرغ، ماهی، گوشت قرمز، تخم مرغ، آجیل، ماست های پروبیوتیک، ماست، پنیر و کره بادام زمینی می توانند علائم سندروم دامپینگ را کاهش دهند.
آیا افراد با سندرم دامپینگ بعد از غذا باید بنشینند
بیمار بهتر است به مدت 20 تا 30 دقیقه بعد از غذا دراز بکشد (سر کمی بالاتر از سطح بدن باشد که مانع از ریفلاکس شود)، تا از ریختن سریع محتویات معده به روده کوچک جلوگیری کند.
درست است که با دراز کشیدن فرد دچار دامپینگ نمی شود ولی ممکن است دچار رفلاکس شود. پس اگر ریفلاکس دارید، می توانید دراز بکشید ولی حتما سر بالاتر از تنه قرار گیرد.
آیا ایمودیوم به درمان سندرم دامپینگ کمک می کند
داروی ایمودیوم (لوپرامید) معمولاً برای درمان اسهال ناشی از سندرم دامپینگ تجویز می شود.
آیا پروبیوتیک ها به درمان سندروم دامپینگ کمک می کند
در بیشتر مواقع نفخ شکم را می توان با پروبیوتیک ها کنترل کرد. داروی مورد استفاده در درمان دیابت و آکاربوز برای مرحله آخر درمان سندرم دامپینگ مفید است. این داروها افزایش قند خون بعد از صرف غذا را کاهش می دهند و به کنترل هیپوگلیسمی واکنشی کمک می کنند.
آیا افراد با سندروم دامپینگ به لوله تغذیه نیاز دارند
همه بیماران خیر. اگر علائم سندروم با تغییر رژیم غذایی رفع نشود و بدن بیماران نتواند تغذیه خوراکی را تحمل کند، از تغذیه لوله ای برای تامین کالری مورد نیاز استفاده می شود.
آیا سندرم دامپینگ خطرناک است
علائم سندرم دامپینگ می تواند اذیت کننده باشد و برخی افراد مقدار و نوع غذایی که می خورند را به شدت محدود می کنند.
اما خبر خوب این است که این سندرم تهدیدی برای زندگی نیست. بسیاری از بیماران غذاهایی که احتمال ابتلا به سندروم دامپینگ را افزایش می دهد (مانند خوردن زیاد، خوردن سریع، نوشیدن آب و مایعات همراه با غذا و خوردن غذاهای چرب یا شیرین) را در نظر می گیرند و از آنها اجتناب می کنند.
اگر این مشکل درمان نشود می تواند مشکلات بیشتری ایجاد کند و حتی منجر به سوء تغذیه شود. پس این نکته را به یاد داشته باشید که اگر علائم دامپینگ را مشاهده کردید با جراح چاقی یا پزشک خود مطرح کنید.
احتمال بروز سندرم دامپینگ برای بیمارانی که جراحی کاهش وزن اسلیو معده را انجام می دهند کمتر است.
البته خطر سندرم دامپینگ تنها معیار انتخاب یک روش جراحی نیست و موارد دیگری وجود دارد که باید توسط جراح چاقی بررسی شود.
پس برای انتخاب نوع جراحی چاقی و کسب نتیجه ماندگار با جراح خود مشورت و سپس تصمیم بگیرید.
دیکشنری
Reactive hypoglycemia (postprandial hypoglycemia) : هیپوگلیسمی واکنشی یا افت قند خون بعد از غذا
Bariatric surgery : جراحی باریاتریک یا جراحی کاهش وزن
Early dumping syndrome : سندرم دامپینگ زود هنگام یا سندرم دامپینگ اولیه
Late dumping syndrome : سندروم دامپینگ دیر هنگام
منابع
https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/dumping-syndrome/treatment
https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=134&ContentID=107
